خیار گیاهی از تیره کدوئیان و بومی جنوب شرقی آسیا است. حدود ۳۰ گونه از آن در آسیا و افریقا به ثبت رسیده است و از نظر اقتصادی در رده چهارم سبزیجات پس از بادمجان، کلم و پیاز قرار دارد. بیش از ۹۵% حجم میوه خیار را آب تشکیل میدهد و حاوی مقادیر بالای ویتامین ها، املاح معدنی و اسیدهای آلی بوده، فعالیت قلب و کلیه ها را بهتر میسازد و در تغذیه بشر امروزی از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
اغلب ارقام خیار یک پایه با گلهای نر و ماده جدا از هم در یک بوته هستند و گرده افشانی در این ارقام غیر مستقیم است. اما ارقام اصلاح شده گلخانه ای پایه های با گلهای ماده میباشند که نیازی به تلقیح ندارند و به همین جهت، در صورتیکه در جوار گلخانه، مزرعه خیار فضای باز وجود داشته باشد و حشرات گرده افشان وارد گلخانه شوند، محصول تولیدی در یکی از دو سر متورم شده و کیفیت از دست می دهند.
رشد و نمو مناسب هر گیاهی بستگی به حفظ تعادل بین رشد رویشی و زایشی دارد بدین معنی که بوته های با ریشه افشان وافر، ساقه قطور، برگهای سبز گسترده و سالم، قادر به تولید گل و میوه با کیفیت و کمیت مطلوب خواهند بود و این تعادل زمانی میسر است که رطوبت، دما، نور و تغذیه مناسب و متناسب با مرحله رشدی گیاه باشد.
گیاه خیار نیاز به مقدار زیادی ازت، فسفر، پتاسیم، کلسیم، گوگرد، منیزیم و مقادیر ناچیز آهن، روی، منگنز و سایر عناصر ضروری دارد. ریشه خیار این مواد را جذب و به اندامهای هوایی گیاه منتقل می نماید. ریشه های خیار در برابر تغذیه نا متعادل کودها یا تنوع نا مناسب آنها به شدت آسیب پذیر می باشند و به همین لحاظ برنامه تغذیه ای مناسب در طول فصل رشد، در افزایش باردهی و طول دوره باردهی بسیار موثر است.
در برنامه مناسب تغذیه ای مزارع خیار، قدم اول، مصرف سوپر فسفات تریپل، سولفات دوپتاس، کمی ازت (میزان نیاز بر اساس آزمون خاک) و مقادیر فراوان کودهای آلی بصورت زیر کشت می باشد. ضمناً جهت تسریع جوانه زنی بذور، می توان آنها را در محلول دو درصد آگروهیومیک غوطه ور و سپس اقدام به کشت نمود و یا در صورت کشت نشاء، ریشه آنها را قبل از نشاءکاری در این محلول فرو برد. مرحله بعدی تغذیه زمان دو تا چهار برگی بوته ها در کشت مستقیم و یا دو تا سه روز پس از انتقال نشاء به مزرعه است که متناسب با وضعیت خاک، آب و سرعت رشد گیاهان شروع می گردد. توصیه می شود، در این مرحله پودر به سبز همراه سایر عناصر مورد نیاز حتماً مصرف شود چون این کود، در ایجاد تعادل متابولیکی بوته ها و افزایش قدرت گلدهی و جوانه زنی مثمر فایده است. (ترجیحاً مصرف این کود یا کودهای مشابه، هر ماه در برنامه غذایی قرار گیرد.)
نکته مهم در باردهی کدوئیان، افزایش تعداد گلهای ماده و افزایش تلقیح و ماندگاری میوه بر بوته است، لذا در مرحله شش تا هشت برگی آلگامیک جهت افزایش گلهای ماده، بر روی بوته ها محلول پاشی گردد و از شروع گلدهی محلولپاشی کویسلم در تناوب با رویال تریس جهت افزایش باروری و تحریک گلدهی هر هفته انجام پذیرد.
از خصوصیات ویژه میوه خیار ظاهر کشیده، استوانه ای، سبز خوشرنگ، تردی و ماندگاری بالای آن است، بدین منظور توصیه می شود از زمان تشکیل میوه ها هر پنج تا هفت روز کودهای حاوی پتاس بالا + آگروهیومیک و سولفات پتاسیم در تناوب با یکدیگر از طریق سیستم آبیاری و یا محلولپاشی برگی مصرف گردند.
مهمترین آفت خیار و تیره کدوئیان، مگس جالیز است که سبب بد شکلی و افت شدید کیفیت میوه ها می شود و متاسفانه جهت مبارزه با آن از سموم با ماندگاری بالا استفاده می گردد و این میوه مفید را در برخی موارد به سمی مهلک تبدیل می نماید. توصیه این است که جهت کنترل آفت، سموم مناسب را با پروتئین هیدرولیزات مخلوط و بصورت لکه ای یا نواری در مزرعه سمپاشی کرد. پروتئین هیدرولیزات جاذب مگس ها بوده و اثرکنترلی سموم را کاراتر می سازد. این روش علاوه بر تولید محصول سالم، کاهش محسوس مصرف و هزینه سموم و سمپاشی را نیز در بر دارد.
توضیح: در مقاله بالا مطالب بصورت کلی عنوان شده است، جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانید به کارشناسان مجرب یا به فروشگاه مراجعه فرمایید.
بدون دیدگاه